عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان مطرح كرد؛
فرهنگ انتظار، عامل احیاء ارزش های انسانی
به گزارش جاویدانی، اصفهان عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان با اشاره به اینکه بهترین راه برای سوق دادن فضای جامعه به سمت فرهنگ انتظار و مهدویت، گفتگو با زبان فطرت و اخلاق است، اظهار داشت: باید فرهنگ انتظار را به فرهنگی فطری و انسانی تبدیل نماییم که به مساله حقوق بشر و عدالت خواهی گره می خورد و گمشده بشر امروز است.
حجت الاسلام جعفر شاه نظری در گفتگو با ایسنا و با اشاره به اینکه بر مبنای خداشناسی در اندیشه دینی، ما خداوند را حکیم می دانیم که خلق و آفرینش بیهوده نداشته است، اظهار نمود: بر همین مبنا او را هادی فعل خود می دانیم، یعنی فعل خداوند بشکلی آفریده شده که مفید و منتج است، آفرینش بیهوده نیست و بنا بر آیات قرآن، اولی الالباب و صاحبان خرد و اندیشه با مشاهده آفرینش و خلقت خداوند به نتیجه می رسند که «رَبنّا ما خَلقت هذا باطلاَ» یعنی پروردگارا به راستی که این آفرینش، بیهوده و عبث نیست.
او افزود: بر این مبنا خداوند موجودات را بگونه ای آفریده که به نتیجه و فلسفه آفرینش خود برسند و این یعنی هدایت تکوینی. زنبورعسل، درخت، حیوان و انسان بشکلی آفریده شدند که به کمال و نتیجه وجودی خود برسند. وحی، نبوت و ولایت هم بنابراین قرار داده شده است، در واقع خداوند انسان هایی را بعنوان الگو و راهنما از سمت خود قرار داد تا انسان با آگاهی درست انتخاب نماید.
عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام دانشگاه اصفهان افزود: ازاین رو اصل، فلسفه وجودی ولایت ولی، حق هدایت انسان و راهنمایی او برای رسیدن به کمال وجودی است که از راه انسان های برگزیده محقق می شود و لزوم حاکمیت الهی است. ما معتقدیم که تمام هدایت و تمام دین در امام حق و حجت خدا متجلی است و به واسطه او هم محقق می شود و بر مبنای همان مبنا و آداب دینی، یکی از مسائلی که در منابع و روایات بسیار بر آن تاکید شده، انتظار است
شاه نظری اظهار داشت: انتظار یعنی منتظر کسی بودن و این مفهوم بعنوان یکی از آداب فرهنگ دینی شیعی، نقش کلیدی و تربیتی دارد، چونکه ما منتظر ولی خدا هستیم تا بیاید و عدالت، صداقت، پاکی و حیات طیبه انسانی را احیا کند. در واقع انسان هایی که با ذات پاک آفریده شده اند و فطرتاً حق جو، عدالت طلب و صداقت طلب هستند، احیای همین خصوصیت ها را در جهان انتظار می کشند
تبدیل فرهنگ انتظار به فرهنگی فطری و انسانی
او اضافه کرد: حال منظور ما از انتظار چیست؟ انتظار مثبت ایجابی یا وجودی یا انتظار منفی یا مفهومی؟ در دعای ماه شعبان می خوانیم که «إِلَهِی هَبْ لِی قَلْبا یُدْنِیهِ مِنْکَ شَوْقُهُ وَ لِسَانا یُرْفَعُ إِلَیْکَ صِدْقُهُ وَ نَظَرا یُقَرِّبُهُ مِنْکَ حَقُّهُ» یعنی خدایا شوق و محبت و اشتیاقی در قلب من ایجاد کن که باعث قرب تو باشد، چونکه محبت به کمال، دانایی، صدق و پاکیزگی انسان را به خدا نزدیک می کند. صدق زبان باعث تقرب و ترفیع می شود و راست گویان مورد اعتماد و اعتبار هستند؛ ازاین رو اندیشه ای که حق باشد با دقت در این مضامین، انتظار مثبت را دریافت می کند.
این استاد فلسفه و کلام اسلامی ضمن اشاره به معنای انتظار مثبت بیان نمود: منجی عالم بشریت برای تحقق عدالت در جهان ظهور می کند و انتظار مثبت یعنی خواستار عدالت بودن، پس من باید به صورت دائم در تکاپوی عدالت فردی و اجتماعی و همینطور تحقق صداقت و سایر ارزش های انسانی در ابعاد فردی و اجتماعی باشم و به این معنا فرهنگ انتظار، بزرگ ترین عامل احیای ارزش ها است.
شاه نظری یادآوری کرد: انسان مسلمان منتظر ولی خدا است تا ارزش های انسانی را احیاء کند و حیات طیبه را برای او تحقیق بخشد، چونکه انسان دو نوع حیات دارد که یکی حیات طبیعی و دیگری زیستی است که مسئولیت ادامه حیات و سلامت تن را بر عهده دارد، اما روی دیگر سکه انسان، حیات طیبه است که از چشمه حقیقت که خدا و ولایت است ارتزاق می کند، در واقع انسان منتظر به معنای تمام کلمه، زنده و به دنبال احیای ارزش های انسانی است.
او با اشاره به اینکه این انتظار مساله ای همگانی است، اظهار داشت: دین پیامبر خاتم، دین همگانی و «کافَه للناس» یعنی برای همه مردم» است. خاتمیت پیامبر اسلام در جامعیت او است و قرآن هم بعنوان معجزه جاودانه دین، فراگیر و جامع بوده و مخاطب آن همه انسان ها هستند و نه گروه یا فرقه ای خاص؛ ازاین رو مساله انتظار هم چون ریشه در دین دارد، همگانی است و ما باید فرهنگ انتظار را به فرهنگی فطری و انسانی تبدیل نماییم که به مساله حقوق بشر و عدالت خواهی گره می خورد و گمشده بشر امروز است.
گفت وگو با مردم با زبان فطرت و اخلاق
عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام دانشگاه اصفهان با تاکید بر علل عقلی بر وجود امام عصر(عج) اظهار داشت: در فلسفه اسلامی وجود انسان کامل با براهین مختلف اثبات می شود، به عبارت دیگر در علم کلام ثابت می شود که خداوند از افعال خود هدف و غرضی دارد و چون خداوند کمال مطلق است و نقص در او راه ندارد غایت افعال الهی به مخلوقات برمی گردد و غایت وجود انسان، انسان کامل است؛ یعنی انسان مانند درختی است که میوه آن وجود انسان کامل است.
شاه نظری خاطرنشان کرد: درصورتیکه خورشید محور جهان است که نور را صادر می کند و نقش کلیدی در عالم دارد، انسان کامل، خورشید منظومه انسانیت است. امامت و ولایت، جان و معنای اصلی هستی است؛ بنابراین با علل مختلف عقلی و براهین مختلف، وجود مقدس امام زمان(عج) اثبات می شود.
این استاد دانشگاه ضمن اشاره به این که بهترین راه برای سوق دادن فضای جامعه به سمت وسوی فرهنگ انتظار و مهدویت، صحبت کردن با مردم با زبان فطرت و اخلاق است، اظهار داشت: آنچه انسان ها را به هم پیوند می دهد زبان عرفان و اخلاق است. دین مساله ای جهانی و مذهب فرقه ای است، بنابراین نه با زبان فرقه ای، بلکه با زبان دین و کلیدواژه هایی جهانی همچون اخلاق، حقوق و کرامت انسانی و عدالت باید با مردم حرف زد.
او تصریح کرد: همه رفتارها و کردارهای انسان مبتنی بر اندیشه او است؛ ازاین رو اگر بتوانیم نگاه درست و عقلانی به مهدویت و فرهنگ انتظار را ایجاد نماییم رفتارها هم در این حوزه اصلاح خواهد شد.
فرهنگ مهدویت؛ عنصری برای وحدت اسلامی
شاه نظری با تاکید بر این که اشتراکات وحدت جهانی حول اندیشه انتظار شکل خواهد گرفت، افزود: ما گاهی بحث مهدویت را در اندیشه حق و باطل، صفر و صد و این نگاه که من حق هستم و سمت دیگر باطل، طرح می نماییم که سبب تنازع می شود، اما اگر مساله را با روش تشکیکی بیان کردیم همه خواستار آن هستند. از طرفی رفتار انسان برخاسته از فرهنگ اجتماع است؛ بنابراین ترویج فرهنگ غلط انتظار، تفسیر منفی، عوامانه و ابزاری از مهدویت و انتظار، مردم را از این فرهنگ دور می کند.
عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام دانشگاه اصفهان در رابطه با این که میتوان از فرهنگ مهدویت بعنوان عنصری برای وحدت اسلامی استفاده کرد، اظهار داشت: ما یک اصل کلی و یک سری مصادیق جزئی داریم؛ تمام ادیان آسمانی در منتظر منجی بودن مشترک هستند، همینطور ما و اهل سنت در این اصل مشترکیم، ازاین رو در مراودات و روابط باید بر این پایه های اشتراکی یعنی توحید، قرآن و اعتقاد به ظهور منجی تاکید کرد، اختلافات باید تنها در حوزه اندیشه و کرسی های نظریه پردازی بررسی شود و به هیچ وجه نباید اصل و مبدأ ارتباط قرار گیرند.
این استاد فلسفه و کلام اسلامی اضافه کرد: وقتی همه ادیان و فرق بر اصل مهدویت انتظار عدالت اتفاق دارند باید بر همین اصول تاکید نماییم، تفاوت هایی میان شیعه و سنی در این حوزه وجود دارد، به صورت مثال به عقیده هانری کربن، شیعه ریسمان زمین و آسمان را زنده می داند و این یکی از پویایی های این اندیشه است. اهل سنت معتقدند که منجی هم اکنون زنده نیست و به دنیا می آید. در این حوزه ها اختلاف وجود دارد، اما اگر بر اصول کلی مورد اشتراک تاکید نماییم، نه تنها وحدت اسلامی، بلکه وحدت جهانی در حوزه مهدویت و انتظار ایجاد می شود.
منبع: javidani.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب