عطار نیشابوری ستون عرفان ایرانی و آموزگار عشق الهی
جاویدانی: عطار نیشابوری یکی از تأثیرگذارترین شاعران و عارفان است که با تلفیق شعر، حکمت و عرفان، نقشی ماندگار در تاریخ فرهنگ و ادب فارسی ایفا و الهام بخش بزرگانی چون مولانا بوده است.
خبرگزاری مهر -گروه استان ها: شیخ فریدالدین عطار نیشابوری، یکی از برجسته ترین چهره های ادبیات عرفانی ایران، در سده ششم هجری قمری چشم به جهان گشود و با آثار باارزش خود، نقشی بی بدیل در ایجاد و گسترش عرفان اسلامی در عرصه زبان فارسی ایفا کرد.
وی علاوه بر آنکه شاعر و نویسنده ای پرآوازه بود، در حکمت، طب و فلسفه نیز دستی توانا داشت و همیشه به عنوان یکی از پایه های اصلی عرفان خراسان شناخته می شود.
عطار را بالاتر از هر چیز با اثر ماندگار منطق الطیر می شناسند؛ اثری که در قالب تمثیل سفر سی مرغ به طرف سیمرغ، مراحل سیر و سلوک عرفانی را به زیبایی به تصویر می کشد.
کتاب «تذکرة الاولیاء» او نیز یکی از منابع اصلی شناخت زندگی و اندیشه مشایخ صوفیه بشمار می رود و تا حالا مورد استناد خیلی از محققان قرار گرفته است.
عطار نیشابوری از پایه گذاران اصلی شعر عرفانی
عطار نیشابوری یکی از بلندمرتبه ترین چهره های ادبی و عرفانی ایران است که جایگاهی بی همتا در تاریخ ادب فارسی دارد. او را می توان از پایه گذاران اصلی شعر عرفانی دانست؛ شاعری که با نگاه ژرف فلسفی و عرفانی اش، مسیر تازه ای در ادبیات فارسی گشود و تأثیر عمیقی بر نسل های بعدی گذاشت.
عطار نه فقط شاعر، بلکه یک حکیم، داروساز، و متفکری بزرگ بود که عرفان را از مفاهیم خشک و محدود بیرون کشید و آنرا با داستان، شعر، نماد و تمثیل درآمیخت تا برای همگان قابل فهم و دلنشین شود.
او در آثار خود، خصوصاً در «منطق الطیر»، «مصیبت نامه»، «الهی نامه» و «تذکرة الاولیاء»، مسیر سلوک عرفانی و تعالی روح را به گونه ای داستان محور و شاعرانه ترسیم کرد؛ روشی که بعدها توسط مولوی، حافظ، و سایر بزرگان ادامه یافت.
نکته قابل توجه در جایگاه عطار این است که خیلی از بزرگان ادب فارسی همچون مولانا جلال الدین بلخی، او را الهام بخش خود دانسته اند. مولوی صراحتاً در اشعارش می گوید: «هفت شهر عشق را عطار گشت / ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم.» این جمله، خود گویای وسعت دید، عمق اندیشه و تأثیرگذاری عطار در عرفان اسلامی است.
عطار، زبان عرفان را از حوزه های خاص صوفیان به دل جامعه آورد و با روایت هایی ساده، اما پرمغز، انسان را به خودشناسی و خداشناسی دعوت کرد. نگاه او به عشق، فنا، تسلیم، و کمال انسانی، بسیار جلوتر از زمان خودش بود و هنوز هم برای مخاطب معاصر حرف برای گفتن دارد.
از نظر تاریخی و تمدنی، عطار نماینده ای از مکتب عرفانی خراسان است؛ مکتبی که ریشه در تفکر معنوی ایرانیان دارد و عرفانی عقل گرا، متعادل و در عین حال عمیق را ترویج می دهد. حضور عطار در این مکتب، آنرا غنی تر و جهانی تر کرد.
در نهایت، جایگاه عطار فراتر از یک شاعر است؛ او یک فیلسوف، آموزگار روح، و یکی از ستون های اصلی تمدن معنوی ایران زمین است که میراثش نه فقط در ایران، بلکه در جهان اسلام و حتی در ادبیات غرب مورد توجه قرار گرفته است.
شخصیت علمی و عرفانی عطار، تأثیر ژرفی بر ادبای بعد از خود گذاشت. مولانا جلال الدین بلخی، شاعر بزرگ قرن هفتم هجری، در اشعارش از عطار به عنوان استاد و پیشوا یاد می کند و می گوید: «عطار روح بود و سنایی دو چشم او / ما از پیِ سنایی و عطار آمدیم.» این ارادت و تأثیرپذیری، خود گواهی بر عمق نفوذ اندیشه های عطار در جریان عرفانی و ادبی بعد از اوست.
آرامگاه عطار نیشابوری جلوه ای از معماری اصیل ایرانی
آرامگاه عطار نیشابوری در شهر تاریخی نیشابور، در استان خراسان رضوی و در مجموعه ای فرهنگی واقع شده که در نزدیکی آرامگاه خیام نیشابوری قرار دارد. این مکان، نه فقط یک مقصد زیارتی و فرهنگی است، بلکه یکی از قطب های گردشگری معنوی در شرق کشور بشمار می رود.
بنای آرامگاه با گنبدی مخروطی و کاشیکاری شده، جلوه ای از معماری اصیل ایرانی را به نمایش می گذارد. این بنا در دوره صفویه بازسازی شد و در طول سالیان، مورد مرمت و توجه قرار گرفته است. فضای اطراف آرامگاه با درختان کهنسال، حوض چه هایی با آب روان و آثاری از سایر بزرگان ادب ایران، فضایی دل انگیز و معنوی را برای بازدیدکنندگان فراهم می آورد.
۲۵ فروردین فرصتی برای بزرگداشت جایگاه عطار نیشابوری
هر ساله در ۲۵ فروردین ماه، مراسم بزرگداشت عطار نیشابوری با حضور شاعران، اندیشمندان و علاقمندان به فرهنگ و ادب فارسی در نیشابور انجام می شود. این رویداد فرصتی برای مرور میراث گرانبهای این شاعر عارف و بازبینی در ابعاد مختلف شخصیت فکری اوست.
برنامه هایی چون شب شعر، نمایشگاه های کتاب و خوشنویسی، و سخنرانی های علمی، قسمتی از این آیین بزرگداشت است.
بی تردید، حفظ و معرفی آثار و اندیشه های عطار نیشابوری، سهم بزرگی در زنده نگه داشتن فرهنگ غنی ایرانی-اسلامی دارد. آرامگاه این شاعر، نه فقط یک مکان تاریخی، بلکه نمادی از پیوند میان عرفان، ادب و هنر ایرانی است که هر ایرانی می تواند به آن افتخار کند.
عطار فراتر از یک شاعر یا عارف، یک اندیشمند چندبُعدی است
سید حسن رضوی، رییس انجمن نویسندگان عالی مقام نیشابور در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: عطار فراتر از یک شاعر یا عارف، یک اندیشمند چندبُعدی است که آثارش تا امروز الهام بخش نسل های مختلف بوده است.
رئیس انجمن نویسندگان عالی مقام نیشابور اضافه کرد: وقتی از نیشابور حرف می زنیم، نمی توان نام هایی چون عطار و خیام را نادیده گرفت. این شهر با چنین چهره هایی، پایتخت فرهنگی ایران زمین شمرده می شود.
وی منطق الطیر را شاهکار بی بدیل عطار دانست و بیان کرد: در این اثر، با زبان تمثیلی و رمزی، سلوک انسان به طرف حقیقت به زیبایی تصویر شده است. سی مرغی که در پی سیمرغ اند، استعاره ای ست از انسان هایی که در راه کمال، باید از هفت وادی عبور کنند.
رضوی ابراز کرد: پیام های عرفانی عطار، امروز نیز برای جامعه ما تازگی دارد و در دنیای پرهیاهوی امروز، خوانش باردیگر آثار او می تواند راهی برای آرامش روح و درک معنای واقعی زندگی باشد.
رئیس انجمن نویسندگان عالی مقام نیشابور اظهار داشت: نهادهای فرهنگی باید توجه بیشتری به گنجینه ادبی نیشابور داشته باشند و برنامه های متنوع تری برای شناساندن مفاخر این شهر به نسل جوان ترتیب دهند. برگزاری روز ملی عطار نیشابوری احمد شافعی، معاون سیاسی و اجتماعی فرمانداری نیشابور اظهار داشت: امروز دوشنبه ۲۵ فروردین، برنامه های مختلفی همچون مراسم «زنگ عطار» با عنوان «آفتاب بامداد نیشابور» در دبیرستان نمونه عطار، نشست های علمی و پژوهشی با حضور عطار شناسان و محققان در دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور و بصورت مجازی توسط دانشگاه پیام نور انجام می شود. وی ابراز کرد: آیین گلباران آرامگاه عطار نیز با حضور مردم و مسئولان در محل آرامگاه برگزار می شود و در ادامه، ویژه برنامه ای علمی، فرهنگی و هنری با حضور عموم مردم در همان محل انجام می شود. شافعی اظهار داشت: در حاشیه این بزرگداشت، مسابقه استانی ادبی «تا سیمرغ» ویژه دانش آموزان متوسطه، حرکت قطار گردشگری از مشهد به نیشابور، برگزاری نمایشگاه های گروهی نقاشی و عکس در فرهنگسرای سیمرغ، نگارخانه آتیه و نگارخانه کمال الملک، رالی تور گردشگری با حضور بالاتر از ۵۰ خودرو سفری از سراسر کشور و همین طور کارگاه های نقاشی، سفال و قلم زنی در محل آرامگاه عطار انجام خواهد شد.
منبع: جاویدانی
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب