در سخنان ۶ مدیر حوزه رسانه تاكید شد
بایدها و نبایدهای رسانه با تمركز بر آرای امام(ره)
در نشستی با حضور معاون مطبوعاتی و مدیران رسانه هایی چون خبرگزاری های ایسنا و ایرنا، روزنامه های شرق و مردمسالاری و پایگاه خبری الف، اندیشه های امام (ره) در حوزه «رسانه و مطبوعات» تبیین و ارائه شد.
به گزارش جاویدانی به نقل از ایسنا، محمد خدادی، معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روز چهارشنبه (۲۹ بهمن ماه) در کارگروه رسانه و مطبوعات اجلاس تبیین اندیشه های حضرت امام خمینی (ره) که به صورت وبیناری برگزار شد، اظهار نمود: وقتی امام (ره) وارد صدمه شناسی می شود، بحث انتقاد را مطرح می کند و تاکید دارد نباید انتقاد باعث انتقام شود، بلکه باید انتقاد سازنده باشد و خروجی انتقاد هم نباید منجر به تخریب و پرده دری شود.
او اظهار داشت: امروز با تمام شاخصه های امام خمینی (ره) درباره رسانه مواجه هستیم و این مسئله نشان داده است که هنوز نیاز به سیره امام (ره) داریم تا در فضای جاری بخصوص با عنایت به نزدیک شدن به ایام انتخابات ریاست جمهوری بیشتر از گذشته مورد توجه قرار دهیم و آنرا به دغدغه تبدیل نماییم و یک مرتبه دیگر سفارش های امام (ره) را در زمینه رسانه بازخوانی نماییم.
او افزود دغدغه امام از انقلاب، تحول و حرکت به سمت تعالیم اسلامی و مسیر انقلاب اسلامی هم در همین راستا بود و رسانه نقش تعیین کننده ای در دیدگاه های امام (ره) و اهداف انقلاب داشت که می توان به ابعاد روشنگرانه رسانه ها و نشر حداکثری دیدگاه های امام (ره) و پیروزی انقلاب اشاره نمود.
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از پیام های شفاهی امام (ره) و نوارهای ایشان در روزهای پیش از پیروزی انقلاب اسلامی بعنوان یک رسانه یاد کرد و اظهار داشت: تاثیرگذاری این رسانه را در پیروزی نهضت امام و انقلاب اسلامی دیدیم. امروز که با حضور برخی کارشناسان رسانه به بازخوانی سیره امام در حوزه رسانه می پردازیم، می توانیم دیدگاه های امام (ره) در زمینه رسانه را به دو دسته تقسیم کنیم؛ دسته ای که به محتوای رسانه اختصاص دارد. یعنی کارکرد رسانه چه باید باشد و چه انتظاری از رسانه ها وجود دارد و دسته دوم در ارتباط با صدمه های کارکرد رسانه در کلام بنیانگذار جمهوری اسلامی است که شاخص هایی از جانب امام(ره) اعلام شده است.
خدادی افزود: وقتی امام (ره) وارد صدمه شناسی می شود بحث انتقاد را مطرح می کند و تاکید دارد نباید انتقاد باعث انتقام شود و نباید به بهانه انتقام گرفتن صورت بگیرد، بلکه باید انتقاد سازنده باشد و خروجی انتقاد هم نباید منجر به تخریب و پرده دری شود.
هنچنین مصطفی کواکبیان، مدیر مسئول روزنامه مردمسالاری اظهار داشت: وقتی می گوییم منظومه فکری امام (ره) در حوزه رسانه و مطبوعات منظورمان مجموعه رسانه هاست و شامل رسانه هایی مانند صداوسیما هم می شود. البته زمان حضرت امام(ره) مطبوعات کاغذی بیشتر مدنظر بود تا فضای مجازی که امروزه فراتر از مطبوعات کاغذی است و تمام پایگاه های خبری و سایت ها را هم دربرمی گیرد؛ بنابراین بر این اساس باید دقت کنیم اگر امام (ره) برای مطبوعات رسالت قائل هستند، فقط شامل چند روزنامه نمی گردد.
او اضافه کرد: بزرگترین رسانه، صداوسیماست که امام(ره) فرمود باید مثل یک دانشگاه برای مردم باشد و وظیفه آموزشی هم دارد. ۴۲ سال از پیروزی انقلاب اسلامی گذشته ولی هنوز نتوانستیم رادیو و تلویزیون خصوصی داشته باشیم و یکی از ضعف های بسیار مهم ماست؛ در حالیکه کشورهایی مانند افغانستان رادیو و تلویزیون خصوصی دارند.
صاحب امتیاز روزنامه مردمسالاری افزود: امام(ره) در زمان پیروزی انقلاب از رسانه جایگزین (alternative media) استفاده می کرد. یعنی وضعیت سرکوبگرانه رسانه های پیش از انقلاب بگونه ای بود که در آن شرایط امام (ره) با اطلاعیه های خود روشنگری می کردند و از این وسایل بعنوان رسانه استفاده می کردند.
او خاطرنشان کرد: مساجد یکی دیگر از رسانه های سنتی امام (ره) و انقلابیون بود که مطالب به صورت چهره به چهره منتقل می شد. در اوایل انقلاب یعنی تا سال ۵۹ هیچ کنترلی بر وضعیت مطبوعات نبود و همه اندیشه ها و دیدگاه ها از جانب همه احزاب منتشر می شد تا اینکه قانونی به تصویب رسید تا مقداری ضابطه مند شد.
کواکبیان افزود: باید دقت کنیم فضایی که امام (ره) درباره رسانه ها سفارش می کردند چه فضایی است و بنابراین گاهی بعضی استناد نکنند که امام فرمود «آزادی آری، توطئه هرگز» و مفهوم آن این است که نباید از راه تشکلات و مطبوعات برنامه براندازی داشته باشند. به نظرم با عنایت به آزادی مطبوعات که امروز وجود دارد، باید حقی برای دگراندیشان قائل شویم که حرف هایشان را در قالب ملاک ها و ضوابطی که وجود دارد، بیان کنند.
او با بیان فضای حاکم بر رسانه ها در سالهای اول انقلاب اسلامی اظهار داشت: کوچکترین کنترلی بر مطبوعات و رسانه ها در سال ۵۸ وجود نداشت و در آن فضا امام (ره) نکاتی گفتند که باید به آن توجه داشت و معتقدم باید منظومه فکری امام در حوزه رسانه و مطبوعات را در نظر داشت.
این فعال رسانه ای اضافه کرد: امام (ره) پیش از انقلاب درباره رسانه ها تعبیراتی داشتند که در فرازی فرمود «رسانه ها از ابزارهای موثر تباهی ملت ها خصوصا نسل جوان بوده است. در این صد ساله اخیر نقشه های بزرگی در تبلیغ ضد اسلام و ضد روحانیت خدمتگزار و در تبلیغ استعمارگران غرب و شرق کشیده شده است. از رسانه ها برای درست کردن بازار کالاها خصوصا تجملی و تزیینی از هر قماش و تبلیغ اجناس پوشیدنی و نوشیدنی استفاده شده است.»
او اضافه کرد: باید بپذیریم امام(ره) یک مکتب سیاسی است که شاخص هایی دارد و اگر به دنبال رسانه متعهد هستیم تا به ارتقای سطح فکری ملت کمک نماید و اندیشه ها را ترقی ببخشد باید این مجموعه را با هم ببینیم و پیشنهاد می کنم معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا هر نهاد دیگری برای رسانه های متعهد با دیدگاه امام و مکتب سیاسی امام شاخصه سازی کند.
کواکبیان با برشمردن ۱۰ شاخصه اظهار داشت: امام (ره) به نکات ریز در حوزه رسانه اشاره کردند مثلا فرمودند «باید توجه کنید روزنامه ای تیترش چیزی نباشد که محتوای آن آنطور نباشد، نه به آن تندی که در تیتر است. این غش است؛ مثل کاسبی که روی جنس خود چیز خوبی می ریزد و آخرش فاسد است و این حرام است. اگر تیتر با محتوا نخواند غش است که شما با قلم هایتان انجام می دهید. شک نکنید که ما روز محاسبه داریم و آن روز خود انسان و دست ها شهادت می دهند.»
او به دیدگاه امام (ره) درباره مردمسالاری پرداخت و اظهار داشت: در نظر امام (ره) مردمسالاری یک مشارکت حداکثری است. متاسفانه در حوزه رسانه برخی توجه ندارند؛ درحالی که در این مقطع اگر بخواهیم منویات امام(ره) را در تقویت جامعه و آزادی ها اجرا نماییم باید به مشارکت حداکثری دامن بزنیم.
در ادامه محمد رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق درباره منظومه فکری امام(ره) در حوزه رسانه اظهار داشت: امام (ره) به تنهایی یک ابررسانه بودند. امام (ره) اگر این خصوصیت را در خود نداشتند شاید انقلاب ما به شکل دیگری بروز و ظهور پیدا می کرد. امام(ره) با رسانه آشنا بودند و از پیش از نهضت با رسانه ارتباط داشتند و آنگونه که مطالعه کردم امام نخستین مصاحبه خویش را با مجله ترقی در قم داشتند که به نمایندگی از آیت الله بروجردی مصاحبه کردند.
او اضافه کرد: در زمان شاه رسانه هایی مثل رادیو و تلویزیون در اختیار حکومت بود و به عرضه نظرات حکومت می پرداخت ولی رسانه های کوچک مانند نوار کاست، دیوارنویسی ها یا منابر توانستند کمک کنند تا انقلاب به رهبری امام (ره) به پیروزی برسد.
رحمانیان افزود: اعتماد امام به مردم راز شکست رسانه های بزرگ از رسانه های کوچک بود. ما حالا گرفتار مشکلی شدیم. وقتی امام (ره) گفتند رادیو وتلویزیون را یک ساعت در اختیار ما قرار دهید تا جوانان را هدایت نماییم چرا امروز با وجود ۱۱۰ شبکه رادیویی و تلویزیونی که همه در مختصات جمهوری اسلامی عمل می کنند و با داشتن این همه شبکه و روزنامه و فضای مجازی هنوز نتوانسته ایم به هدفی که ایشان داشتند، برسیم؟
او اشاره کرد: اگر اعتماد مخاطب سلب شود حتی اگر رسانه، سریع ترین و پاک ترین اخبار را در اختیار مخاطب قرار دهد باعث بی اعتنایی مخاطب می شود. امام (ره) از آغاز نهضت به رسانه اعتقاد داشتند. البته امام (ره) بر دو مطلب تاکید داشتند؛ یکی این که رسانه دروغ نگوید و دیگر این که دشمن خویش را تخریب نکند.
مدیر مسئول روزنامه شرق افزود: مسؤلان توجه نمایند که امام(ره) به نقد اعتقاد داشتند و حتی تخطئه را یک هدیه الهی برای رشد انسان ها می دانستند و باید هر روز این جمله امام را به خاطر داشته باشیم و به مسؤلان بگوییم که نگاه امام(ره) به رسانه این گونه بوده است؛ یعنی امام کارکرد رسانه را فوق العاده دانسته و حتی اجازه تخطئه را روا دانستند.
رحمانیان افزود: رسانه مورد نظر امام(ره) رسانه ای است که پاک و بی آلایش باشد و دروغ نگوید و هتک نکند و ما باید به این مسئله دقت نماییم. رسانه با عنایت به خصوصیت هایش اگر آزاد باشد کارکردهای بسیاری دارد همچون این که جلوی فسادها را بگیرد و اجازه ندهد که برخی پشت درهای بسته تصمیم هایی بگیرند و عملکردهایی داشته باشند که با سیره امام(ره) تفاوت داشته باشد.
او تصریح کرد: اگر بخواهیم به سیره امام(ره) عمل نماییم رسانه ها باید یک اتاق شیشه ای برای مسؤلان درست کنند که در منظر مردم باشند و کارکرد و عملکردشان در مقابل دیدگان مردم باشد که اگر این گونه باشد به اهداف مدنظر امام(ره) خواهیم رسید.
همینطور محمدرضا نوروزپور، مدیرعامل ایرنا در سخنانی اظهار داشت: صحبت درباره نظرات امام(ره) پیرامون رسانه یک مسئله سهل و ممتنع است. یعنی ساعت ها می توان دراین زمینه صحبت کرد ولی غور کردن در عمق مطالب امام(ره) کار ساده ای نیست. امام(ره) یک شخصیت چندساحتی و چندبعدی بود که درباره همه مسائل سیاسی، اجتماعی، رسانه ای و علمی صاحب نظر بود.
او ضمن اشاره به ارتباط امام(ره) با رسانه ها در فرانسه برای رسانیدن صدای انقلاب به تمام جهان اظهار داشت: در دوره ای که امام(ره) به پاریس رفتند، پس از توزیع اعلامیه ها یکی از مهم ترین رسانه های امام نوارهای کاست ایشان بود.
نوروزپور افزود: همانگونه که امام(ره) انتقاد را حق مسلم رسانه ها می دانستند و بر آزادی بیان و انتقاد سازنده تاکید داشتند، در همان جا اشاره می کردند که رسانه ها حق تضعیف نهادها همچون دولت را ندارند. مثلا اگر می گفتند انتقاد شود از سوی دیگر می گفتند نباید سایر قوا تضعیف شوند.
او اضافه کرد: امروز می بینیم مطبوعات هدف از نقد خویش را قوه مجریه قرار داده اند؛ درحالی که امام(ره) به دنبال آن بود که رسانه ها همه جانبه نگر باشند. یعنی سفارش ایشان به رسانه ها در نوع فعالیت شان فقط به نقد خلاصه نمی شد بلکه تاکید داشتند که رسانه ها باید از تحریف پرهیز کنند.
نوروزپور افزود: رهبر معظم انقلاب هم در استمرار روش و کلام امام(ره) به تحریف حساسیت دارند و معتقدند تحریف در رسانه ها نباید نسبت به حقیقت ها صورت گیرد؛ در حالیکه امروز برخی رسانه ها در دام تحریف افتاده اند و به صورت ناخواسته با برخی جریان های خارج از چارچوب نظام همراه می شوند و با نادیده گرفتن دستاوردهای دولت برای نظام و مردم به جای این که مردم را به نظام و انقلاب امیدوار کنند، مردم را ناامید می کنند.
او تصریح کرد: دولت ما امروز در بدترین شرایط اقتصادی کار می کند، البته کمبودهایی هم وجود دارد ولی باید در نظر داشته باشیم که رسالت اصلی مطبوعات فقط نقد کردن نیست.
مدیرعامل ایرنا اضافه کرد: امام(ره) نسبت به فساد مطبوعات و بخصوص نفوذ در رادیو و تلویزیون بسیار حساس بودند و صدا و سیما را یک دانشگاه می دانستند. امام(ره) رسانه را به دید مربی جامعه می دیدند و معتقد بودند اگر رسانه تربیت شود می تواند جامعه را هم تربیت کند. امام(ره) معتقد بود قلم و رسانه ها باید در تربیت بشر و تعالی کشور و ملت باشد. این تعالی گاهی از راه نقد و گاهی از راه تبیین به دست می آید.
او افزود: امام(ره) به نقش رسانه ها در توسعه و پیشرفت کشور بسیار اهمیت می دادند و معتقد بودند که رسانه ها باید در راه پیشرفت کشور حرکت کنند و بنابراین امام (ره) رسانه ها را در خدمت مستضعفین می دانست.
علی متقیان، مدیرعامل ایسنا هم با بیان خاطره ای از حجت الاسلام سید محمود دعایی اظهار داشت: یک مرتبه امام(ره) با دقت گزارشی از حجت الاسلام دعایی را خواندند و تاکید نمودند که هیچ گاه به مردم دروغ نگویید و هیچ گاه بدزبانی و فحاشی نکنید. وی در گزارش خود گفته بود که امام (ره) یک متر زمین هم ندارد، در حالیکه امام(ره) فرمود از پدرم یک زمین به ارث برده ام. حجت الاسلام دعایی همینطور اظهار داشت که درباره یکی از نزدیکان شاه بد صحبت کرده بود و امام (ره) فرمود حتی به دشمن هم فحاشی نکنید.
او اضافه کرد: اگر ما این دو نکته را سرلوحه کار خبری و رسانه ای خود قرار دهیم هیچ مشکلی نخواهیم داشت. امام(ره) فرمود قلم در محضر خداست و باید در نوشته هایمان دقت کنیم که فردا قیامتی هست و بازخواست خواهیم شد؛ بنابراین باید در نوشته هایمان رضای الهی را درنظر داشته باشیم.
مدیرعامل ایسنا افزود: امام(ره) فرمود: رسانه ها در تربیت و آموزش نقش مهمی دارند و در جایی دیگر فرمود معلمی شغل انبیاست و می توان گفت رسانه و خبرنگاری شغل انبیاء است و خبرنگار باید امین و صادق باشد.
بیژن مقدم، مدیر مسوول پایگاه خبری الف هم اظهار داشت: وقتی گفتارهای امام(ره) را درباره رسانه مطالعه می نماییم، متوجه می شویم علاوه بر اینکه ما را متوجه کارکردهای اصلی رسانه و مأموریت های رسانه می کند، هوشیارهایی می دهد که اگر رسانه به انحراف کشیده شود، آثار بسیاری بر روی افکار عمومی دارد حتی درباره رسانه های پیش از انقلاب فرمودند هیچ چیز بیشتر از رسانه منشا انحراف و انحطاط و فشار بر مردم نبوده است.
او ضمن اشاره به گسترش فضای مجازی اظهار داشت: وقتی فضا به سمت تیراژ و لایک و فالوور بیشتر به هر قیمتی حرکت می کند، باید بدانیم هیچ یک از این موارد جایگاهی در آموزه ها ندارد و جزو ارزش ها نیست ولی می بینیم که این رسانه ها در حال تغییر دادن ارزش ها هستند. ما بحثی در این مسئله نداریم که باید رسانه ای داشته باشیم که هر چقدر می توانیم از طریق های صحیح مخاطب بیشتری جذب نماییم ولی مسئله اینجاست که مواظب باشیم آن مسائل جایگزین ارزش ها نشود.
مقدم اضافه کرد: یکی دیگر از نکات مهم که به آن عمل نشد، همان صحبت های تاریخی امام(ره) است که فرمود، چرا عکس و فیلم مرا پخش می کنید و چرا عکس من باید صفحه اول روزنامه ها باشد. ما از این سخنان فاصله گرفتیم بخصوص در رسانه های اصلی و صدا و سیما و حتی در زمان امام(ره) هم این مسئله رعایت نشد.
وی افزود: یکی دیگر از مسائل، درنظر گرفتن منافع ملی است و رسانه ها باید توجه نمایند که همه باید متحد باشند و به جریان کلیت نظام و منافع مردم کمک کنند و دعواهای خودمان را برای فرصتی دیگر بگذاریم.
به گزارش جاویدانی به نقل از ایسنا، اجلاس اندیشه های حضرت امام خمینی(ره) به همت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و در جهت تفاهم نامه همکاری مشترک میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تولیت حرم حضرت امام خمینی(ره) برگزار می گردد و تا پس از ظهر چهارشنبه ادامه دارد.
معرفی اندیشه های امام (ره) در چهار حوزه «رسانه و مطبوعات»، «فرهنگ عمومی»، «هنر و سینما» و «فضای مجازی» از محورهای موضوعی این اجلاس است. اجرایی شدن خط مشی امام در حوزه فرهنگ و هنر و تجدید میثاق معاونان، روسای سازمان ها و مدیران ستادی و استانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از دیگر اهداف برگزاری این اجلاس است.
منبع: جاویدانی
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب